ONZ wzywa do szybkiej odbudowy gospodarki Syrii, aby odwrócić straty spowodowane 14 latami konfliktu

Nowo opublikowany raport Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) ostrzegł, że przy obecnym tempie wzrostu syryjska gospodarka nie osiągnie poziomu sprzed wojny do 2080 roku, pozostawiając kraj w stanie przedłużających się trudności i niestabilności.

Podkreślono pilną potrzebę szybkiej odbudowy gospodarczej, aby odwrócić dekady postępu utraconego w wyniku 14-letniej wojny domowej. Konflikt zniszczył niemal cztery dekady rozwoju ekonomicznego, społecznego i ludzkiego, powodując nieodwracalne szkody w infrastrukturze, gospodarce i strukturze społecznej kraju.

Raport zatytułowany „Wpływ konfliktu w Syrii: zdewastowana gospodarka, wszechobecne ubóstwo i trudna droga do odbudowy społecznej i ekonomicznej” zawiera szczegółową analizę sytuacji społeczno-ekonomicznej kraju oraz przedstawia plan odbudowy jego gospodarki i infrastruktury.

Według wstępnej oceny UNDP, produkt krajowy brutto (PKB) Syrii zmniejszył się o połowę od początku wojny w 2011 roku, co oznacza stratę 800 miliardów dolarów w ciągu ostatnich 14 lat.

Ubóstwo osiągnęło alarmujące poziomy – krajowa stopa ubóstwa wzrosła z 33 procent przed wojną do 90 procent obecnie. Skrajne ubóstwo również gwałtownie wzrosło, obejmując 66 procent ludności, w porównaniu do zaledwie 11 procent przed konfliktem. Trzy na cztery osoby w Syrii są zależne od pomocy humanitarnej i pilnie potrzebują wsparcia w kluczowych aspektach życia, takich jak opieka zdrowotna, edukacja, zatrudnienie, bezpieczeństwo żywnościowe i mieszkalnictwo. Syria ma również jeden z najwyższych wskaźników bezrobocia na świecie – co czwarty Syryjczyk pozostaje bez pracy.

Achim Steiner, administrator UNDP, podkreślił, że potrzeby Syrii wykraczają poza doraźną pomoc humanitarną.

„Przywrócenie produktywności w celu zapewnienia miejsc pracy i redukcji ubóstwa, ożywienie rolnictwa dla bezpieczeństwa żywnościowego oraz odbudowa infrastruktury dla podstawowych usług, takich jak opieka zdrowotna, edukacja i energia, są kluczowe dla samowystarczalnej przyszłości, dobrobytu i pokoju” – powiedział Steiner.

Zniszczenia infrastrukturalne, które sprawiły, że wiele podstawowych usług przestało funkcjonować, są jedną z głównych przeszkód w odbudowie. Raport zwraca uwagę na ogrom zniszczeń: niemal 50 procent szkół jest zamkniętych, jedna trzecia zasobów mieszkaniowych została zniszczona, a prawie połowa zakładów uzdatniania wody i systemów kanalizacyjnych nie działa. Produkcja energii spadła o 80 procent, ponieważ elektrownie i linie przesyłowe uległy poważnym uszkodzeniom. Te braki w podstawowych usługach pogłębiają ubóstwo i uniemożliwiają jakąkolwiek znaczącą odbudowę.

Raport UNDP podkreśla również druzgocące straty w ludziach oraz zapaść infrastruktury medycznej. W wyniku wojny zginęło prawie 618 000 Syryjczyków, a 113 000 zostało siłą uprowadzonych, a ich los pozostaje nieznany. System opieki zdrowotnej uległ załamaniu – jedna trzecia placówek medycznych została zniszczona, a niemal połowa karetek pogotowia nie działa.

Edukacja również ucierpiała – 40-50 procent dzieci w wieku 6-15 lat nie uczęszcza do szkoły. Powszechne zniszczenia budynków mieszkalnych sprawiły, że 5,7 miliona ludzi potrzebuje pomocy w zakresie schronienia.

Podstawowa infrastruktura, w tym oczyszczalnie wody, systemy kanalizacyjne i elektrownie, została poważnie uszkodzona, co pozostawiło miliony ludzi bez dostępu do czystej wody, kanalizacji i stabilnych dostaw energii.

Pozycja Syrii w Indeksie Rozwoju Społecznego (HDI) spadła do najniższego poziomu od 1990 roku, co dodatkowo ilustruje katastrofalne skutki wojny dla rozwoju kraju.

Prognozy gospodarcze pozostają ponure, ale według UNDP istnieje potencjał na silny wzrost, jeśli wdrożone zostaną odpowiednie strategie. Raport wzywa do ambitnego podejścia do rozwoju, podkreślając, że tempo wzrostu gospodarczego musi wzrosnąć sześciokrotnie, aby odbudowa nastąpiła w ciągu dekady.

Przy obecnym rocznym tempie wzrostu 1,3 procent odbudowa PKB do poziomu sprzed wojny zajmie ponad 50 lat. Aby dokonać tego w ciągu 15 lat, Syria musiałaby osiągnąć wzrost na poziomie 5 procent rocznie, a aby dorównać poziomowi rozwoju, jaki mogła osiągnąć bez wojny, konieczny byłby dziesięciokrotny wzrost tempa rozwoju.