Nowi przywódcy Syrii koncentrują się na biznesowych baronach Asada

Nowe władze Syrii prześwietlają miliardowe imperia biznesowe sojuszników obalonego prezydenta Baszara Al-Asada i prowadzą rozmowy z niektórymi z tych magnatów w ramach kampanii mającej na celu wykorzenienie korupcji i nielegalnych działań.

Po przejęciu władzy w grudniu nowa administracja, która obecnie rządzi Syrią, zobowiązała się do odbudowy kraju po 13 latach brutalnej wojny domowej i porzucenia wysoce scentralizowanego i skorumpowanego systemu gospodarczego, w którym dominowali ludzie z bliskiego otoczenia Asada.

Aby to osiągnąć, administracja kierowana przez nowego prezydenta Ahmada Al-Sharaa powołała komisję do analizy rozległych interesów korporacyjnych czołowych syryjskich oligarchów powiązanych z Asadem, w tym Samera Foza i Mohammada Hamsho – poinformowały trzy źródła agencję Reuters.

Kilka dni po przejęciu Damaszku nowa administracja wydała polecenia zamrożenia firm i kont bankowych osób oraz przedsiębiorstw związanych z Asadem, a później rozszerzyła sankcje na podmioty objęte amerykańskimi restrykcjami – wynika z korespondencji między Bankiem Centralnym Syrii a bankami komercyjnymi, do której dotarł Reuters.

Hamsho i Foz, objęci amerykańskimi sankcjami odpowiednio od 2011 i 2019 roku, powrócili do Syrii z zagranicy i w styczniu spotkali się z wysokimi przedstawicielami HTS w Damaszku – poinformował urzędnik rządowy oraz dwóch Syryjczyków mających bezpośrednią wiedzę na ten temat.

Obaj magnaci, znienawidzeni przez wielu zwykłych Syryjczyków za bliskie relacje z Asadem, obiecali współpracować z nowym przywództwem w ramach działań śledczych – podały trzy źródła.

Foz, oskarżany przez Departament Skarbu USA o wzbogacenie się na wojnie w Syrii, kontroluje rozległe przedsiębiorstwo Aman Holding, działające w sektorach farmaceutycznym, rafinacji cukru, handlu i transportu.

Interesy Hamsho, skupione pod marką Hamsho International Group, obejmują szeroki wachlarz branż – od petrochemii i wyrobów metalowych po produkcję telewizyjną.

Hamsho, którego Departament Skarbu USA określił jako „przykrywkę” dla Asada i jego brata Mahera, nie odpowiedział na prośbę Reutersa o komentarz. Reuters nie zdołał również skontaktować się z Fozem.

Powstanie komisji oraz rozmowy między nowym rządem Syrii a kluczowymi oligarchami Asada, którzy kontrolują znaczną część syryjskiej gospodarki, nie były wcześniej ujawniane.

Nowe podejście syryjskiego rządu wobec potężnych przedsiębiorstw związanych z Asadem, choć jeszcze nie w pełni sprecyzowane, będzie kluczowe dla przyszłości gospodarki – podkreślają analitycy i przedsiębiorcy. Administracja Syrii stara się przekonać Waszyngton i jego sojuszników do zniesienia sankcji.

Minister handlu Maher Khalil Al-Hasan i szef syryjskiej agencji inwestycyjnej Ayman Hamawiye potwierdzili w rozmowie z Reutersem, że rząd kontaktował się z niektórymi biznesmenami związanymi z Asadem, ale nie podali żadnych nazwisk ani dalszych szczegółów.

Khaldoun Zoubi, wieloletni partner Foza, potwierdził, że jego wspólnik odbył rozmowy z syryjskimi władzami, ale nie potwierdził, czy był w kraju.

„Foz powiedział im, że jest gotów współpracować z nową administracją i zapewnić wszelkie wsparcie dla narodu syryjskiego i nowego państwa” – powiedział Zoubi w luksusowym lobby hotelu Four Seasons w Damaszku, którego większościowym właścicielem jest grupa Foza. „Jest gotów zrobić wszystko, o co go poproszą.”

Dwóch syryjskich informatorów podało, że Foz, posiadający obywatelstwo tureckie, opuścił Damaszek po rozmowach. Reuters nie był w stanie ustalić, gdzie przebywa Hamsho.

Stany Zjednoczone nałożyły sankcje na Foza, Hamsho i innych czołowych graczy gospodarczych, w tym Yassera Ibrahima – najbardziej zaufanego doradcę Asada.

Syryjscy analitycy szacują, że około tuzina biznesmenów tworzy najbliższy krąg baronów finansowych powiązanych z byłym reżimem. Urzędnicy rządu HTS uważają wszystkich za osoby zainteresowania.

Władze Syrii nakazały firmom i fabrykom należącym do tych oligarchów kontynuowanie działalności, ale pod nadzorem władz HTS, podczas gdy komisja bada ich działalność gospodarczą.

„Nasza polityka polega na tym, aby pozwolić pracownikom na dalszą pracę i dostarczanie towarów na rynek, jednocześnie zamrażając ich aktywa” – powiedział minister handlu Hasan w wywiadzie dla Reutersa na początku stycznia. „To ogromna sprawa. (Sojusznicy Asada) trzymali w swoich rękach całą gospodarkę państwa. Nie można po prostu powiedzieć im, żeby odeszli” – dodał, wyjaśniając, że nowy rząd nie może uniknąć kontaktów z oligarchami.

Według źródeł z bezpośrednią wiedzą na temat sytuacji, Hamsho International Group jest jedną z firm objętych nadzorem HTS.

Podczas wizyty Reutersa w siedzibie firmy pod koniec stycznia niewiele wskazywało na to, że prowadzona jest tam jakakolwiek działalność. Nowoczesny, wielopiętrowy budynek w Damaszku wyglądał na opuszczony, a niektóre biura zostały splądrowane po upadku Asada.

Pracownik firmy, który poprosił o anonimowość, powiedział, że personel otrzymał polecenie pełnej współpracy z nową administracją, której przedstawiciele regularnie odwiedzają firmę, szukając informacji.