Ocalan: Szef PKK przetrzymywany w izolatce na tureckiej wyspie więziennej
Abdullah Ocalan, uwięziony założyciel kurdyjskiej grupy bojowników PKK, jest przez wielu Kurdów uważany za ikonę, ale w szerszym społeczeństwie tureckim wielu widzi w nim terrorystę, który zasługuje na śmierć.
W sobotę Ocalan, który od 1999 roku jest przetrzymywany w izolatce w Turcji, otrzymał swoją pierwszą polityczną wizytę od prawie dekady, co może świadczyć o ostrożnym ociepleniu relacji z rządem tureckim.
Ruch ten nastąpił dwa miesiące po tym, jak lider skrajnie prawicowej MHP, bliski sojusznik prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana, zaoferował Ocalanowi bezprecedensową gałązkę oliwną, jeśli publicznie wyrzeknie się terroryzmu.
W wiadomości przekazanej przez swoich gości, dwóch posłów z prokurdyjskiej opozycyjnej partii DEM, Ocalan — człowiek, który uosabia wieloletnią kurdyjską rebelię przeciwko rządowi tureckiemu — powiedział, że jest „gotów” przyjąć wysiłki na rzecz zakończenia konfliktu.
„Jestem gotów podjąć niezbędne pozytywne kroki i wezwać do tego,” powiedział 75-letni były partyzant, który również otrzymał swoją pierwszą wizytę rodzinną od czterech lat 23 października.
Podczas tej wizyty Ocalan powiedział, że ma wystarczający wpływ, aby przesunąć kwestię kurdyjską „z areny konfliktu i przemocy na arenę prawa i polityki.”
Ostrożna próba Ankary ponownego otwarcia dialogu prawie dekadę po upadku wysiłków pokojowych następuje w kontekście dużej regionalnej zmiany po obaleniu Baszara al-Asada w Syrii.
Ocalan założył PKK — Partię Pracujących Kurdystanu — w 1978 roku. Stała ona na czele brutalnej rebelii, która zabiła dziesiątki tysięcy ludzi w walce o niepodległość, a ostatnio o szerszą autonomię w głównie kurdyjskim południowo-wschodnim regionie Turcji.
Grupa inspirowana marksizmem, PKK, jest uważana za organizację terrorystyczną przez Turcję, Stany Zjednoczone, Unię Europejską i większość zachodnich sojuszników Turcji.
Po latach ucieczki, Ocalan został aresztowany 15 lutego 1999 roku w Kenii po operacji w stylu hollywoodzkim przeprowadzonej przez tureckie siły bezpieczeństwa.
Został skazany na śmierć, ale uniknął szubienicy, gdy Turcja zniosła karę śmierci w 2004 roku. Od tego czasu jest przetrzymywany w izolatce na wyspie Imrali na Morzu Marmara.
Dla wielu Kurdów jest bohaterem, którego nazywają „Apo” (wujek). Ale Turcy często nazywają go „bebek katili” (zabójca dzieci) za jego bezwzględne taktyki, w tym bombardowanie celów cywilnych.
Ostrożne próby rozwiązania „problemu kurdyjskiego” w Turcji rozpoczęły się w 2008 roku. Kilka lat później Ocalan zaangażował się w pierwsze nieoficjalne rozmowy pokojowe, zatwierdzone, gdy Erdogan był premierem.
Uważani za największy na świecie naród bez państwa, Kurdowie zostali pozbawieni kraju, gdy Imperium Osmańskie upadło po I wojnie światowej.
Chociaż większość z nich mieszka w Turcji, gdzie stanowią około jednej piątej ludności, Kurdowie są również rozproszeni po Syrii, Iraku i Iranie.
Dla twardogłowych nacjonalistów, którzy wspierają post-osmańską ideę „tureckości,” Kurdowie po prostu nie istnieją. I nie wszyscy Kurdowie popierają idee, nie mówiąc już o metodach PKK.
Pod przewodnictwem Hakana Fidana, szefa wywiadu Erdogana, który został ministrem spraw zagranicznych, rozmowy wzbudziły nadzieje na zakończenie rebelii na rzecz sprawiedliwego rozwiązania praw Kurdów w granicach Turcji.
Ale upadły one w lipcu 2015 roku, ponownie rozpoczynając jeden z najkrwawszych rozdziałów konfliktu.
Po samobójczym ataku na prokurdyjskich demonstrantów przypisywanym dżihadystom z grupy Państwa Islamskiego (IS) w październiku 2015 roku, PKK oskarżyła Ankarę o współpracę z IS i wznowiła swoją przemoc z zemstą.
Szerokie użycie dronów bojowych przez Turcję zmusiło większość kurdyjskich bojowników do Iraku i Syrii, gdzie Ankara kontynuuje naloty.
Rząd bronił swojego de facto wyciszenia Ocalana, mówiąc, że nie udało mu się przekonać PKK do potrzeby pokoju, co rodzi wątpliwości co do tego, jak duży wpływ ma on na grupę.
